گیج دما یا ترمومتر عقربه ای، وسیله‌ای است که برای اندازهگیری و نمایش دما (میزان گرمی یا سردی) یک جسم یا محیط استفاده میشود. این ابزار در انواع مختلفی مانند عقربهای، دیجیتال، دنبالهدار و … تولید میشود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای مختلفی مناسب هستند.
در دنیای صنعتی امروز، کنترل دقیق دما برای بسیاری از فرآیندها حیاتی است. از نیروگاهها و پالایشگاه‌ها گرفته تا صنایع غذایی و دارویی، همه به اندازهگیری دقیق حرارت وابسته‌اند. گیج دما و ترمومتر عقربهای، ابزارهای ضروری برای این منظور هستند.
بهتر است بدانید طبق گزارش Grand View Research، بازار جهانی دماسنج‌های صنعتی در سال 2022 به ارزش 5.8 میلیارد دلار رسید و انتظار می‌رود تا سال 2030 با نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) 5.2 درصد رشد کند.
1. گیج دما عقربهای : این محصول، با استفاده از یک عقربه و صفحه مدرج، میزان گرمی و سردی را به صورت آنالوگ نمایش میدهد. ترمومترهای عقربهای به دلیل سادگی، قابلیت اطمینان و قیمت مناسب، همچنان در بسیاری از صنایع پرکاربرد هستند.
2. گیج دما دیجیتال : این مدل، کمیت را به صورت دیجیتال و با دقت بالا نمایش میدهد. انواع دیجیتال اغلب دارای قابلیت‌های بیشتری مانند ثبت داده‌ها، هشدار میزان سنجش و اتصال به سیستم‌های کنترل هستند.
طبق گزارش MarketsandMarkets، گیج‌های دما دیجیتال در حال حاضر بیشترین سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند و انتظار می‌رود این روند در سال‌های آینده نیز ادامه داشته باشد.
3. گیج دما دنبالهدار : این ابزار برای اندازهگیری دما در مکان‌هایی که دسترسی مستقیم به آنها دشوار است، استفاده میشود. انواع ترمومتر عقربه ای دنبالهدار دارای یک سنسور در انتهای یک لوله یا کابل می‌باشند که می‌توان آن را به محل مورد نظر وارد کرد.
این ابزار در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاهها، صنایع غذایی، داروسازی، آزمایشگاه‌ها و حتی در خانه‌ها کاربرد دارد. برخی از کاربردهای رایج ترموتر‌ها عبارتند از:
کنترل دمای فرآیندهای تولید
نظارت بر گرمای تجهیزات صنعتی
اندازهگیری حرارت مواد غذایی
کنترل دمای محیط‌های آزمایشگاهی
اندازهگیری حرارت بدن
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کاربردهای گیج دما در صنایع مختلف، میتوانید به سایت ISA مراجعه کنید.
انتخاب دماسنج مناسب برای کاربرد مورد نظر بسیار مهم است. دقت، محدوده دمایی، جنس بدنه، نوع اتصال و مبلغ از جمله فاکتورهای مهمی هستند که باید در نظر گرفته شوند. در ادامه، به بررسی انواع متفاوت، کاربردها، اهمیت و نکات مهم برای خرید آنها خواهیم پرداخت.
گیج دما عقربهای یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین ابزارها برای اندازهگیری است. این حسگر، میزان گرما را با استفاده از یک عقربه و صفحه مدرج به صورت آنالوگ نمایش میدهد. عملکرد آن بدین گونه است که با تغیرات میزان حرارت سیال (معمولا جیوه یا الکل) درون لوله منبسط و یا منقیض میشود و باعث حرکت عقربه روی صفحه مدرج میشود.
طبق آمار Statista، صنایع نفت و گاز بزرگترین مصرف‌کننده گیج دماسنج هستند و پس از آن صنایع پتروشیمی و نیروگاهها قرار دارند.
1. اجزای اصلی گیج دما عقربهای
بدنه: معمولاً از جنس استیل ضد زنگ، برنج یا آلومینیوم ساخته میشود.
صفحه مدرج: دما را بر حسب واحدهای مختلف (سلسیوس، فارنهایت و …) نمایش میدهد.
عقربه: با تغییر گرما و سرما حرکت می‌کند و عدد اندازهگیری شده را روی صفحه مدرج نشان میدهد.
لوله مویین (کپیلاری): (در مدل‌های با کپیلاری) لوله باریکی است که سیال درون آن با تغییر گرما منبسط یا منقبض میشود.
محفظه انبساط (Bulb): (در مدل‌های پر شده با روغن) محفظه‌ای است که سیال درون آن با تغییر دما منبسط یا منقبض میشود.
2. مزایای ترمومتر عقربهای
سادگی و سهولت استفاده: نیازی به برق یا باتری ندارند و به راحتی قابل خواندن هستند.
قابلیت اطمینان: به دلیل ساختار ساده و مکانیکی، کمتر دچار خرابی میشوند.
قیمت مناسب: نسبت به انواع دیجیتال، مبلغ کمتری دارند.
مقاومت در برابر لرزش و ضربه: در محیط‌های صنعتی با لرزش و ضربه زیاد، عملکرد بهتری دارند.
3. معایب ترمومتر عقربهای
دقت کمتر: نسبت به محصولات دیجیتال، دقت کمتری دارند.
محدودیت در قابلیت‌های اضافی: مواردی مانند ثبت داده‌ها، هشدار دما و اتصال به سیستم‌های کنترل را ندارند.
نیاز به کالیبراسیون: برای حفظ دقت، نیاز به کالیبراسیون دوره‌ای دارند.
به دلیل سادگی، قابلیت اطمینان و قیمت مناسب، این مدل در صنایع مختلفی کاربرد دارد، از جمله:
ترمومتر عقربه ای پر شده (Filled): در این نوع دماسنج صنعتی، یک سیال (معمولاً جیوه یا الکل) درون یک محفظه فلزی قرار دارد. با تغییر دما، سیال منبسط یا منقبض میشود و باعث حرکت عقربه میشود.
ترمومتر عقربه ای بی متال (Bimetallic): مدل بی متال، از دو فلز با ضریب انبساط حرارتی متفاوت استفاده میشود. با تغییر دما، دو فلز به میزان متفاوتی منبسط میشوند و باعث خم شدن نوار بی متال و حرکت عقربه میشوند.
ترمومتر عقربه ای با کپیلاری: (Capillary) در نوع دنباله دار این ابزار، یک لوله مویین بین سنسور و صفحه مدرج قرار دارد. با تغییر دما، سیال درون لوله مویین منبسط یا منقبض میشود و باعث حرکت عقربه میشود.
انتخاب گیج دمای مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد. در نظر گرفتن این عوامل به شما کمک می‌کند تا ترمومتری دقیق، قابل اعتماد و متناسب با نیازهای خود انتخاب کنید.
1.دقت: دقت به میزان نزدیکی مقدار اندازهگیری شده به مقدار واقعی اشاره دارد. هرچه دقت بالاتر باشد، اندازهگیری دقیق‌تر و قابل اعتمادتر است. دقت گیج دماسنج معمولاً به صورت درصد یا ± درجه سانتی‌گراد/فارنهایت بیان میشود. به عنوان مثال، یک سنجشگر با دقت ±1% به این معنی است که مقدار اندازهگیری شده می‌تواند تا 1% با مقدار واقعی دما اختلاف داشته باشد.
چرا دقت مهم است؟ در بسیاری از کاربردهای صنعتی و آزمایشگاهی، دقت در اندازهگیری بسیار مهم است. به عنوان مثال، در فرآیندهای شیمیایی، تغییرات کوچک سرما و گرما می‌تواند بر کیفیت محصول نهایی تأثیر بگذارد. بنابراین، انتخاب تمرچر گیج با دقت مناسب برای اطمینان از عملکرد صحیح فرآیند و کیفیت محصول بسیار مهم است.
2.محدوده دمایی: محدوده دمایی، به بازه قابل اندازهگیری توسط ابزار اشاره دارد. این محدوده معمولاً به صورت حداقل و حداکثر بیان میشود. به عنوان مثال، یک دماسنج با محدوده دمایی 0 تا 100 درجه سانتی‌گراد می‌تواند فقط بین این دو مقدار را اندازهگیری کند.
چرا محدوده دمایی مهم است؟ انتخاب محصول با محدوده مناسب برای اطمینان از اندازهگیری دقیق دما در شرایط مختلف بسیار مهم است. اگر ترمومتر برای اندازهگیری حرارتی خارج از محدوده دمایی خود استفاده شود، ممکن است آسیب ببیند یا اندازهگیری نادرستی انجام دهد.
3.جنس بدنه: جنس بدنه ابزار سنجش باید با توجه به محیط استفاده انتخاب شود. در محیط‌های خورنده یا مرطوب، باید از گیج با بدنه استیل ضد زنگ یا مواد مقاوم در برابر خوردگی استفاده شود. در محیط‌های با دمای بالا، باید از مدل‌هایی با بدنه مقاوم در برابر حرارت استفاده شود. جنس بدنه همچنین می‌تواند بر دقت و طول عمر دماسنج تأثیر بگذارد.
چرا جنس بدنه مهم است؟ جنس بدنه نامناسب می‌تواند باعث خوردگی یا آسیب به نشانگر دما شود و در نتیجه دقت و طول عمر آن را کاهش دهد. انتخاب جنس بدنه مناسب برای اطمینان از عملکرد صحیح و طول عمر گیج دما در محیط‌های مختلف بسیار مهم است.
4.نوع اتصال: دماسنج‌های صنعتی با انواع اتصالات مختلفی مانند رزوه‌ای، فلنجی، کلمپی و … تولید میشوند. نوع اتصال باید با توجه به محل نصب و نوع لوله یا تجهیزاتی که ابزار به آن متصل میشود، انتخاب شود. انتخاب نوع اتصال مناسب برای اطمینان از نصب آسان و ایمن بسیار مهم است.
چرا نوع اتصال مهم است؟ نوع اتصال نامناسب می‌تواند باعث نشتی یا آسیب به ترمومتر شود. همچنین، نوع اتصال می‌تواند بر سهولت نصب و نگهداری تأثیر بگذارد.
5.قیمت: مبلغ پرداختی برای این ابزار به عوامل مختلفی مانند دقت، محدوده دمایی، جنس بدنه، برند و … بستگی دارد. قبل از خرید، باید بودجه خود را تعیین کنید و گیجی را انتخاب کنید که با نیازهای شما همخوانی داشته باشد.
چرا قیمت مهم است؟ هزینه خرید این محصولات می‌تواند بسیار متفاوت باشد. بنابراین، مهم است که قبل از خرید، بودجه خود را تعیین کنید و محصولی را انتخاب کنید که ارزش خرید بالایی داشته باشد و نیازهای شما را برآورده کند.
سایر فاکتورهای مهم:
با در نظر گرفتن این فاکتورها، میتوانید تمرچر گیج مناسب برای کاربرد خود را انتخاب کنید و از عملکرد دقیق و قابل اعتماد آن بهره‌مند شوید.
هر یک از انواع گیج‌های دما مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای متفاوتی مناسب هستند. در این بخش، به مقایسه ترمومتر عقربهای، دیجیتال و دنبالهدار از نظر دقت، قیمت، کاربرد، مزایا و معایب می‌پردازیم تا به شما در انتخاب ابزار مناسب کمک کنیم.
| مقایسه انواع ترمومترهای صنعتی | |||
| ویژگی | گیج دما عقربهای | گیج دما دیجیتال | گیج دما دنبالهدار |
| دقت | متوسط | بالا | متوسط |
| محدوده دمایی | گسترده | گسترده | محدود |
| قیمت | ارزان | گران | متوسط |
| سهولت استفاده | آسان | آسان | نیاز به تخصص دارد |
| قابلیت اطمینان | بالا | بالا | متوسط |
| قابلیت‌های اضافی | محدود | متنوع | محدود |
| کاربرد | عمومی | صنعتی و آزمایشگاهی | مکان‌های دور از دسترس |
مقایسه دقیق‌تر:
انتخاب مدل مناسب به نیازها و بودجه شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک مدل ارزان و ساده برای کاربردهای عمومی هستید، نوع عقربهای گزینه مناسبی است. اگر به دقت بالا و قابلیت‌های بیشتری نیاز دارید، تولیدات دیجیتال را انتخاب کنید. اگر نیاز به اندازهگیری دما در مکان‌های دور از دسترس دارید، ترمومتر عقربه ای دنبالهدار گزینه مناسبی است.
در دنیای صنعت، انتخاب گیج مناسب می‌تواند تفاوت بزرگی در دقت و کارایی فرآیندها ایجاد کند. برای اطمینان از کیفیت و عملکرد برتر، به سراغ برندهای معتبر و شناخته‌شده بروید. در ادامه، با سه برند برتر دماسنج‌های صنعتی آشنا می‌شوید که با محصولات متنوع و باکیفیت خود، نیازهای مختلف صنایع را برآورده می‌کنند.
گیج دما ویکا (WIKA):
.گیج‌های دما ویکا، ساخت کشور آلمان، با دقت بالا و کیفیت بی‌نظیر، یکی از برترین انتخاب‌ها برای صنایع مختلف هستند. این برند با تنوع گسترده محصولات خود، از جمله انواع ترمومتر عقربهای، دیجیتال و دنبالهدار، نیازهای متنوع صنایع را برآورده می‌کند
گیج دما ایندومارت (Indumart):
گیج‌های دما ایندومارت، با تنوع بالا در مدل‌ها و محدوده‌های دمایی، برای کاربردهای مختلف صنعتی و آزمایشگاهی مناسب هستند. این برند با تمرکز بر کیفیت و قیمت مناسب، توانسته است جایگاه خوبی در بازار پیدا کند.
گیج دما پکنز (Pakkens):
تولیدات پکنز، محصول کشور ترکیه، با طراحی مدرن و قیمت مناسب، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای عمومی و صنعتی هستند. این برند با ارائه انواع دماسنج عقربهای و دیجیتال، نیازهای متنوع کاربران را برآورده می‌کند.
مطالب مرتبط :
قیمت ترمومتر عقربهای به عوامل مختلفی بستگی دارد. درک این عوامل به شما کمک می‌کند تا در هنگام خرید، بهترین تصمیم را بگیرید و نمونه‌ای را انتخاب کنید که هم با نیازهای شما همخوانی داشته باشد و هم با بودجه شما سازگار باشد.
طبق گزارش Allied Market Research، قیمت گیج‌های دما دیجیتال به دلیل افزایش تقاضا برای اتوماسیون صنعتی و کنترل دقیق، در سال‌های اخیر افزایش یافته است.
عوامل موثر بر قیمت
قیمت گیج دما و ترمومتر عقربهای بسیار متنوع است و به عوامل ذکر شده در بالا بستگی دارد. اما به طور کلی، می‌توان بازه تقریبی زیر را برای انواع مختلف در نظر گرفت:
برای خرید گیج دما و ترمومتر عقربهای، بهتر است به فروشگاه‌های معتبر و تخصصی مراجعه کنید. ما در دقیق صنعت اوپاتان در تلاشیم تا با تهیه و جمع‌آوری طیف گسترده‌ای از این قبیل محصولات، پاسخ نیاز کاربران خود باشیم.
این ابزار هم مانند هر ابزار اندازهگیری دیگری، نیاز به نگهداری و کالیبراسیون منظم دارند تا دقت و عملکرد آنها در طول زمان حفظ شود. با رعایت نکات زیر، میتوانید طول عمر گیج دماسنج خود را افزایش داده و از عملکرد بهینه آن اطمینان حاصل کنید.
نکات مهم برای نگهداری از گیج دما:
کالیبراسیون گیج دما به روش‌های مختلفی انجام میشود که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
کالیبراسیون با استفاده از حمام مایع: در این روش، ابزار سنجش در یک حمام مایع با دمای مشخص (مانند آب با دمای ثابت) قرار می‌گیرد. سپس، کمیت اندازهگیری شده توسط گیج با دمای واقعی حمام مایع که توسط یک دماسنج مرجع اندازهگیری شده است، مقایسه میشود. در صورت وجود اختلاف، سنجشگر تنظیم میشود تا دقت آن بهبود یابد.
کالیبراسیون با استفاده از بلوک خشک: در این روش، گیج به یک بلوک فلزی با دمای مشخص متصل میشود. سپس، گرمای اندازهگیری شده توسط گیج دما با میزان واقعی گرمای بلوک فلزی که توسط یک حسگر مرجع اندازهگیری شده است، مقایسه میشود. در صورت وجود اختلاف، محصول تنظیم میشود.
کالیبراسیون با استفاده از کالیبراتور دما: کالیبراتور دما یک دستگاه الکترونیکی است که می‌تواند حرارت‌های مختلف را شبیه‌سازی کند. با استفاده از کالیبراتور، می‌توان دقت را در دماهای مختلف بررسی و تنظیم کرد. این روش معمولاً برای کالیبراسیون گیج‌های دما دیجیتال استفاده میشود.
توصیه‌ها:
با رعایت این نکات و انجام کالیبراسیون دوره‌ای، میتوانید از عملکرد دقیق و قابل اعتماد گیج دمای خود در طول زمان اطمینان حاصل کنید.
نتیجه‌گیری: انتخاب آگاهانه، اندازهگیری دقیق
در این راهنمای جامع، با انواع گیج دما (عقربهای، دیجیتال و دنبالهدار) و کاربردهای گسترده آنها در صنایع مختلف آشنا شدیم. هر یک از این محصولات مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بهترین گزینه به نیازها و بودجه شما بستگی دارد.
اگر هنوز در انتخاب مناسبترین نوع تردید دارید، با کارشناسان ما تماس بگیرید. ما شما را در انتخاب بهترین گزینه راهنمایی خواهیم کرد.
گیج دما ابزاری است که برای اندازهگیری و نمایش دما (میزان گرمی یا سردی) یک جسم یا محیط استفاده میشود. این ابزار در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاهها، صنایع غذایی و داروسازی کاربرد دارد.
این محصولات در انواع مختلفی مانند عقربهای، دیجیتال و دنبالهدار تولید میشوند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای متفاوتی مناسب هستند.
گیج دما عقربهای با استفاده از یک عقربه و صفحه مدرج، دمای اندازهگیری شده را به صورت آنالوگ نمایش میدهد. این محصول به دلیل سادگی، قابلیت اطمینان و قیمت مناسب، همچنان در بسیاری از صنایع پرکاربرد است.
برای انتخاب محصول مناسب، باید به عوامل مختلفی مانند دقت، محدوده دمایی، جنس بدنه، نوع اتصال، قیمت و کاربرد مورد نظر توجه کنید. در این راهنما، به بررسی این عوامل و مقایسه انواع مختلف پرداخته‌ایم تا به شما در انتخاب بهترین گزینه کمک کنیم.
